Odzyskiwanie danych RAID 5 – o czym warto wiedzieć?

Odzyskiwanie danych z RAID 5 jest procesem dużo bardziej złożonym niż odzyskiwanie danych z pojedynczego dysku. W przypadku utraty dostępu do danych zapisanych na macierzy RAID 5 można szukać pomocy w sieci. W wynikach wyszukiwania pojawia się wiele poradników i programów pokazujących jak odzyskiwać dane z RAID 5. Również firmy z branży data recovery oferują usługi odzyskiwania danych. Czy warto skorzystać z pomocy profesjonalistów czy lepiej szukać rozwiązania na własną rękę? Z naszego artykułu dowiesz się co to jest macierz RAID 5. Podpowiemy również co robić a jakich błędów unikać w przypadku awarii macierzy. Opowiemy również jak wygląda odzyskiwanie w laboratorium i czym różni się od odzyskiwania na własną rękę?

Macierz RAID 5 – wady i zalety przechowywania danych

Macierz RAID 5 składa się z minimum trzech dysków.  Ilość dysków nie ma górnej granicy. Dzięki temu można rozbudować macierz do pojemności odpowiadającej zapotrzebowaniu.  Największą zaletą macierzy RAID 5 jest również sposób zapisu danych. Dane i parzystość są równomiernie rozłożone na wszystkich dyskach. Oznacza to, że zapis jest szybki, bo pliki zapisują się po kawałku jednocześnie na kilku dyskach. Zapisy są zazwyczaj wolniejsze ze względu na obliczenia danych parzystości, ale użytkownicy mogą uzyskać dostęp do danych i je odczytać nawet podczas odbudowy uszkodzonego dysku. Gdy dysk ulegnie awarii, system RAID 5 może odczytać informacje zawarte na innych dyskach i odtworzyć te dane, tolerując awarię pojedynczego dysku.

Macierz RAID 5 ma większą pojemność niż konfiguracje RAID 1 i RAID 10 a zapewnia wydajność równą RAID 0.

Pomimo wielu zalet macierz RAID 5 nie jest wolna od wad. Ze względu na swoją złożoność odbudowa RAID 5 może trwać dzień lub dłużej, w zależności od szybkości kontrolera i obciążenia. Może to skutkować przestojem w dostępie do danych np. długim czasem oczekiwania na zapis lub odczyt danych. W przypadku awarii nie zawsze udaje się automatycznie odbudować konfigurację macierzy RAID 5. Jeśli inny dysk ulegnie awarii podczas odbudowy, użytkownicy nie są w stanie uzyskać dostępu do danych.

Odzyskiwanie danych RAID 5 – jak przeprowadzić je samodzielnie?

W przypadku gdy dojdzie do awarii jednego z dysków, zastępuje się ten dysk nowym, sprawnym dyskiem. Wymiana dysku jest prosta gdy RAID 5 pracuje w serwerze. Należy wówczas postępować zgodnie z instrukcją dostarczoną przez producenta np. QNAP czy Synology. Czasami wystarczy z poziomu oprogramowania zastąpić uszkodzony dysk dyskiem zapasowym, który już znajduje się w serwerze i poczekać na odbudowę macierzy. Jeśli nie mamy zapasowego dysku, należy wyjąć uszkodzony dysk i włożyć w jego miejsce nowy. Oczywiście cały czas należy wykonywać instrukcję krok po kroku.

Niektóre rozwiązania serwerowe oferują pomoc techniczną. Specjalista przeprowadzi krok po kroku proces odbudowy macierzy w serwerowni, siedzibie firmy lub zdalnie. Jest to wygodnie rozwiązanie, gdy nie czujemy się na siłach aby zrobić to samemu.

Czasami jednak tracimy dane z RAID 5 bez możliwości automatycznej odbudowy. Zdarza się tak w przypadku:

• usterki więcej niż jednego dysku
• problemów z automatyczną odbudową macierzy
• błędów logicznych macierzy takich jak uszkodzenie struktury logicznej danych
• brak dostępu do partycji – partycja pojawia się jako RAW
• zaszyfrowania danych przez Ransomware lub szkodliwe oprogramowanie i wirusy
• omyłkowe lub celowe usunięcie danych
• pomyłkowa zamiana dysku działającego zamiast dysku uszkodzonego na dysk zapasowy

Odzyskiwanie danych z RAID 5 jest wtedy dużo bardziej złożone i wymaga doświadczenia z zakresu działania i budowy macierzy RAID, specjalistycznego oprogramowania oraz zaplecza technicznego z dużą mocą obliczeniową i pojemnością. W takich sytuacjach nie zaleca się odzyskiwania danych na własną rękę. Specjaliści Otrzymywaliśmy zgłoszenia gdzie uprzednia ingerencja w macierz komplikowała proces odzyskiwania danych RAID 5. W takich sytuacjach odzyskiwanie danych jest czasochłonne i dużo bardziej kosztowne.

Najczęstsze błędy w samodzielnym odzyskiwaniu danych to:

• działania przeprowadzane bezpośrednio na macierzy lub na dyskach
• odzyskiwanie usuniętych danych z macierzy na macierz a nie zewnętrzny dysk
• zamiana dysków miejscami i próba odbudowy macierzy
• zamiana niewłaściwego dysku na nowy w macierzy
• re-instalacja macierzy do ustawień fabrycznych i próba przywrócenia danych z kopii której nie ma
• zakładanie nowej partycji na partycji RAW

Odzyskiwanie danych RAID5 w profesjonalnym laboratorium

W laboratorium AVIDATA przeprowadziliśmy z powodzeniem setki zleceń odzyskiwania danych RAID 5.

Nasza procedura jest następująca:

• kontakt telefoniczny podczas którego doradzamy co zrobić z macierzą aby zapobiec dalszej degradacji
• ustalamy jak bezpiecznie dostarczyć serwer i dyski do naszej siedziby
• wykonujemy wstępną analizę przypadku – sprawdzamy stan dysków, możliwości odbudowy macierzy, czas i koszty  realizacji usługi
• odzyskujemy dane skupiając się na wytycznych klienta takich jak priorytet odzyskiwanych danych, sposób przekazania danych itp.
• przekazujmy dane na naszym nośniku lub nośniku dostarczonym przez klienta lub za pośrednictwem serwera online

Odzyskiwanie danych z macierzy RAID 5 jest procesem bardzo złożonym. Aby odzyskiwać dane skutecznie i na najwyższym poziomie niezbędne jest laboratorium wyposażone w odpowiedni sprzęt oraz specjaliści z wiedzą i doświadczeniem. Do odzyskiwania danych z macierzy RAID 5 potrzebne są:

• komputery o dużej mocy obliczeniowej
• przestrzeń dyskowa mogąca pomieścić obrazy dysków z macierzy i odzyskiwanie dane. W przypadku niektórych macierzy pojemność ta może sięgać kilkuset terabajtów.
• sprzęt do naprawy dysków HDD, SSD i SAS – zarówno naprawy obszaru serwisowego jak i wymiany uszkodzonych podzespołów np. głowic, PCB
• oprogramowanie do wirtualnej odbudowy macierzy – tutaj nie można polegać na jednym z software’ów, do odzyskiwania danych czasami należy użyć jednego lub więcej programów.

Dobrze wyposażone laboratorium i odpowiednio wyszkolona kadra daje o wiele większe bezpieczeństwo i rezultaty w odzyskiwaniu danych niż odzyskiwania na własną rękę.