Jak sprawdzić dysk twardy czy jest uszkodzony?

Dysk twardy to podstawowy komponent każdego komputera. Utrzymanie go w dobrej kondycji jest kluczowe, jeśli chodzi o zachowanie stabilności i płynności działania systemu operacyjnego. Objawy uszkodzenia dysku twardego, mogą początkowo być bagatelizowane, ponieważ komputer jeszcze nam się nie wyłącza i nadal da się na nim pracować. Jednak jeśli nie zareagujemy na takie objawy odpowiednio wcześnie, może dojść do tego, że komputer zepsuje nam się „na amen”, czyli nie uruchomi się ponownie. Wtedy z pewnością będziemy mieć pewność, że z naszym dyskiem twardym zdecydowanie jest coś nie tak.

Jednak w jaki sposób powinniśmy zapobiegać takim niechcianym niespodziankom? Jak sprawdzić stan naszego dysku twardego? Na te właśnie pytania postaramy się klarownie odpowiedzieć w poniższym artykule.

Uszkodzony dysk twardy – jakie są rodzaje usterek?

Uszkodzenie dysku twardego może mieć różne spektrum pochodzenia. Biorąc pod uwagę ten fakt, możemy wyróżnić następujące rodzaje uszkodzeń:

1. – Uszkodzenie logiczne dysku
2. – Uszkodzenie elektroniczne dysku
3. – Uszkodzenie mechaniczne dysku
4. – Uszkodzenie strefy serwisowej dysku

Uszkodzenia logiczne – są to uszkodzenia danych poprzez ich nadpisanie, usunięcie, format, działanie niechcianych wirusów czy też zastosowania programu do kasowania danych. Objawem uszkodzenia tego typu mogą być problemy z odczytem i dostępem do danych.

Uszkodzenia elektroniczne dysku – to wszelkiego rodzaju nieprawidłowości w działaniu komponentów takich jak elektronika dysku. Takie uszkodzenie bardzo często sprawia, że nie jesteśmy w stanie w ogóle uruchomić dysku. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być m.in. słabej jakości zasilacz, przepięcia, skoki napięcia. Nie należy próbować naprawiać takiego dysku na własną rękę, ponieważ potrzeba specjalistycznej wiedzy, żeby dobrać odpowiedni rodzaj elementu, który należy wymienić.

Zwykła wymiana elektroniki na inną nie wystarczy aby uruchomić dysk i uzyskać dostęp do dysku. Taka metoda działała w niektórych dyskach kilkanaście lat temu. Obecne dyski mają dużo bardziej złożoną budowę. W celu uruchomienia dysku z uszkodzoną elektroniką trzeba wprogramować na nową elektronikę np. ROM dysku, który jest unikatowy dla każdego nowego dysk. Często też na elektronice są chipy przechowujące klucze szyfrujące dysk. Bez ich zaimplementowania na nową elektronikę nie będziemy w stanie uzyskać dostępu do danych.

Uszkodzenia mechaniczne – związane z uszkodzeniem elementów mechanicznych nośnika danych. Tego typu uszkodzenie powstaje najczęściej po tym, gdy na nośnik zadziała zewnętrzna siła fizyczna czyli np. upadek z dużej wysokości. Uszkodzeniu mogą ulegać głowice, talerze, itp. Dużo bardziej odporne na tego rodzaju uszkodzenia są dyski SSD. W tym przypadku najlepiej, nie próbować włączać komputera, gdyż może to spowodować bezpowrotną utratę danych. Najlepiej poprosić o pomoc profesjonalistów, zajmujących się naprawą tego typu uszkodzeń. Wtedy mamy największą szansę na odzyskanie ważnych dla nas informacji, zapisanych na uszkodzonym dysku.

Uszkodzenie strefy serwisowej dysku – są to uszkodzenia na poziomie oprogramowania samego nośnika danych. Objawem może być brak wykrywania dysku przez system operacyjny. Także w tym przypadku zalecane jest skorzystanie z profesjonalnego serwisu, zajmującego się odzyskiwaniem danych.

Przeczytaj również: Dlaczego samodzielne odzyskiwanie danych z dysków i telefonów jest ryzykowne?

Jak sprawdzić dysk twardy w laptopie / komputerze stacjonarnym?

Jest kilka czynników, które mogą świadczyć o tym, że stan dysku wymaga przeprowadzenia weryfikacji jego działania. Pierwszymi objawami mogą być:

• problemy z dostępem do danych zapisanych na dysku twardym (częściowo lub całościowo),
• niespodziewane wyłączanie się komputera w trakcie pracy,
• nienaturalne dźwięki, wydawane przez działający dysk,
• częste zawieszanie się systemu,
• bardzo wolne działanie dysku,
• pokazywanie zerowej pojemności dysku, pomimo tego, iż są na nim zapisane dane i jest na nim wolne miejsce,
• brak czytania dysku przez system.

Zbagatelizowanie powyższych sygnałów, może w konsekwencji doprowadzić do tego, że dysk zostanie poważnie uszkodzony i szansa na odzyskanie znajdujących się na nim danych będzie mniejsza, a sama procedura trudniejsza do przeprowadzenia. Należy przy tym pamiętać, że samodzielne i amatorskie naprawianie dysku, po tym, jak zauważymy jakieś wyraźne objawy uszkodzenia, może prowadzić do pogłębienia tych uszkodzeń i bezpowrotnej utracie cennych danych. Najlepiej jest więc wtedy nie działać na własną rękę lecz oddać nasz dysk twardy w ręce specjalistów.

Jak sprawdzić sprawność dysku? Czy Twój dysk jest sprawny?

Jeśli chcemy sprawdzić stan dysku profilaktycznie, możemy użyć programu (np. CrystalDiskInfo), który pokaże nam dane systemu S.M.A.R.T. System ten monitoruje stan dysku i pozwala sprawdzić takie parametry jak na przykład:

• (01) Raw Read Error Rate – wskazuje błędy w odczytywaniu danych. Prawidłowa wartość: 0
• (05) Reallocated Sector Count – ilość podmienionych bloków, które wymagały naprawy poprzez skorzystanie z magazynu bloków. Prawidłowa wartość: 0
• (0A) Spin Retry Count – liczba prób doprowadzenia dysku do pełnych obrotów. Szybko wzrastająca wartość może być sygnałem, że nasz dysk jest w bardzo złej kondycji.
• (C6) Offline Uncorrectable – jest to liczba błędów, których nie da się naprawić. Szybko rosnąca wartość oznacza, że dysk nie działa prawidłowo.
• (C8) Write Error Rate (Multi Zone Error Rate) – ten parametr wskazuje jak często wystąpiły błędy podczas zapisu danych. Wysokie wartości mogą świadczyć o tym, że dysk jest w słabej kondycji. Najlepsza wartość to 0.

To tylko niektóre wskaźniki, które mogą być sygnałem do tego, że nasz dysk SSD czy HDD jest uszkodzony lub niewiele mu brakuje do tego, aby się zwyczajnie zepsuł. Najlepiej jest wtedy niezwłocznie zrobić kopię zapasową danych, które przechowujemy na naszym komputerze. Oczywiście zakładając, że jeszcze tego nie zrobiliśmy. Robienie kopii zapasowych jest bardzo dobrą praktyką, gdyż tylko w ten sposób zapewnimy sobie bezpieczeństwo przed utratą cennych informacji, które zapisujemy na naszych nośnikach.